باید اذعان کرد که یکی از حساس ترین مراحل واردات  کیفیت خدمات ترخیص کالا از گمرک می باشد که مستلزم تخصص و دانش بالا برای تسریع آن است و اگر به متخصص درست مراجعه نکنید باید هزینه های سنگینی را بابت آن بپردازید. در چند دهه و مخصوصا سال گذشته ما دیدیم که با توسعه فناوری‌های نوین دیجیتال، انقلاب بزرگی در روند ترخیص کالا صورت گرفت که آن را "خدمات دیجیتال ترخیص کالا" می نامند. این انقلاب تلنگری بود تا ضرورت به‌ روزرسانی زیرساخت ‌های فناوری و به ‌کارگیری سیستم‌ های پیشرفته برای تسریع، شفاف‌ سازی و کاهش هزینه ‌ها در ترخیص سر زبان ها بیفتد.

شاید الان بخواهید بدانید که چگونه می توانید مقدمات این انقلاب را در خدمات ترخیص کالا فراهم کنید، ساده است با حذف روش‌های سنتی کاغذی و به کارگیری سامانه‌های الکترونیکی و هوشمند است که کل فرایند را از ثبت سفارش تا ترخیص نهایی کالا پوشش می‌دهد. حالا می پرسید که باید چه فناوری هایی استفاده کنید ؟ سامانه‌های مدیریت گمرکی (Customs Management Systems)، تبادل الکترونیکی داده‌ها (EDI)، اسکنرهای پیشرفته و سیستم‌های بازرسی دیجیتال، هوش مصنوعی (AI)، یادگیری ماشینی (ML)، اینترنت اشیاء (IoT) و فناوری بلاک‌چین هستند.

نکته ای که در مورد این فناوری ها وجود داد مزایای بی شمار آن است که به سرعت بیشتر خدمات فرایند ترخیص، کاهش خطاهای انسانی، تسهیل ردیابی و پایش لحظه‌ای کالاها، و افزایش امنیت و شفافیت در تمامی مراحل کمک می کند. مثالی میزنیم، هوش مصنوعی می تواند با تحلیل داده‌های حجیم، ریسک‌ها و کالاهای مشکوک را شناسایی کند و در نتیجه به شما کمک می کند تا کالای کم ریسک خودتان را زودتر ترخیص کنید. بعلاوه سامانه های مبتنی بر بلاکچین را داریم که از صحت و تغییرناپذیری اسناد و اطلاعات ما را مطمئن می کند.

بگذارید کمی پایمان را از گلیم مان درازتر کنیم و مقایسه ای با استاندارد های جهانی در خدمات ترخیص کالا داشته باشیم، ایران در حال حرکت به سمت دیجیتالی شدن کامل فرایند ترخیص بوده ولی در عین حال بر توسعه زیرساخت‌ها و آموزش نیروی انسانی برای به‌کارگیری این فناوری‌ها تمرکز می کند. این کشورهای جهان سوم نیستند که با پیاده‌سازی کامل گمرکات هوشمند، موفق به کاهش چشمگیر زمان و هزینه ترخیص شده‌ اند بلکه این کشورهای بزرگ و جهان اول هستند که نقش مهمی در بهبود تجارت و رقابت‌پذیری شان انجام داده اند.

به طور خلاصه، خدمات ترخیص کالا یک انقلاب واقعی در واردات است که می‌تواند با استفاده بهینه از فناوری‌های نوین، سرعت ترخیص کالا را افزایش داده، هزینه‌ها را کاهش دهد و امنیت و شفافیت را به تجارت بین‌المللی بیاورد. اهمیت این تحول در جهان امروز انکارناپذیر است و ایران با سرعت گرفتن در این مسیر می‌تواند به مزایای قابل توجهی دست یابد.